Strategie rekrutacji i utrzymywania uczestników

• Działania w mediach: publikowanie artykułów w lokalnych gazetach oraz nadawanie ogłoszeń lub wywiadów w lokalnym radiu i telewizji. Tego typu tradycyjne media pozostają bardzo skuteczne wśród osób starszych (A. Scharlach i Lehning, 2016).
• Skierowania z placówek służby zdrowia: współpraca z lekarzami pierwszego kontaktu, pielęgniarkami środowiskowymi, farmaceutami i pracownikami socjalnymi, którzy mogą bezpośrednio polecić program osobom starszym, którym pomagają.
• Partnerstwa społeczne: współpraca z ośrodkami dla seniorów, organizacjami religijnymi, bibliotekami i lokalnymi organizacjami pozarządowymi może pomóc w identyfikacji potencjalnych uczestników i budowaniu zaufania poprzez znane sieci kontaktów (Aday i in., 2006).
• Marketing szeptany i ambasadorzy: szczególnie skuteczne może być zaangażowanie byłych uczestników lub liderów społeczności jako ambasadorów. Warto rozważyć zaproszenie osób starszych, które są naprawdę zainteresowane tematem, do pełnienia funkcji wolontariuszy, ponieważ seniorzy chętniej dołączają do programu, gdy namawiają ich do tego rówieśnicy.
• Sesje informacyjne: zdecydowanie zaleca się zorganizowanie spotkania informacyjnego dla osób zainteresowanych. Podczas tej sesji moderatorzy powinni jasno wyjaśnić cel, strukturę i metody programu FRIEND. Daje to potencjalnym uczestnikom możliwość zadania pytań i podjęcia świadomej decyzji.

Bardzo ważne jest, by zastanowić się, w jaki sposób program będzie przedstawiany osobom starszym podczas rekrutacji i w trakcie ich udziału. Chociaż ostatecznym celem jest zmniejszenie izolacji społecznej i samotności, przekaz powinien koncentrować się na pozytywnych efektach, takich jak możliwość:

• nawiązania nowych przyjaźni,
• wzmocnienia istniejących relacji,
• zaangażowania się w znaczące działania grupowe,
• podzielenia się doświadczeniami życiowymi w atmosferze szacunku.

Jak podkreśla Nan Stevens (Stevens, 2001), podejście takie wspiera motywację i zachęca do udziału, kładąc nacisk na rozwój osobisty, radość i więzi, a nie na braki lub potrzeby. Zamiast więc podkreślać „problemy do rozwiązania”, program powinien być przedstawiany jako okazja do nawiązywania kontaktów towarzyskich, dzielenia się wiedzą i angażowania w życie społeczności.

Moderatorzy powinni być dostępni na potrzeby indywidualnych konsultacji, umożliwiając osobom starszym zadawanie pytań lub wyrażanie obaw na osobności. Takie spersonalizowane podejście może pomóc rozwiać obawy, wyjaśnić oczekiwania i zbudować zaufanie, a są to kluczowe elementy początkowego zaangażowania i trwałego uczestnictwa.

Kolejnym aspektem tworzenia prawdziwie przyjaznego i inkluzywnego środowiska dla osób starszych jest uznanie i poszanowanie lokalnego kontekstu społeczno-kulturowego, w którym będzie realizowany program FRIEND. To, co w jednym kraju lub społeczności wydaje się zachęcające, pełne szacunku lub angażujące, może nie spotkać się z podobnym odbiorem w innym kraju ze względu na różnice w wartościach kulturowych, normach komunikacyjnych, zaufaniu do instytucji i zwyczajach społecznych.

Prawdziwie przyjazne środowisko wymaga również od moderatorów:

• okazywania szacunku dla norm kulturowych i tradycji w sposobie witania się, zwracania się do uczestników i interakcji z nimi;
• korzystania z włączających materiałów, na przykład materiałów wizualnych i przykładów odzwierciedlających pochodzenie, zainteresowania i wartości uczestników;
• oferowania niewielkich, niezobowiązujących punktów wejścia, takich jak nieformalne spotkania informacyjne lub dni otwarte, by umożliwić niezdecydowanym uczestnikom zapoznanie się z programem bez podejmowania zobowiązań.

Kolejnym ważnym aspektem jest wyeliminowanie formalnego tonu z programu. Uczestnicy nie powinni czuć się jak w tradycyjnej sali lekcyjnej. Podejście powinno być nieformalne i skoncentrowane na osobie, z wykorzystaniem koncepcji i metod zachęcających do dzielenia się doświadczeniami i wyrażania siebie. Oznacza to docenianie opinii i doświadczeń uczestników oraz aktywne angażowanie ich w proces uczenia się, zamiast przypisywania im biernej roli.

Stworzenie swobodnej atmosfery sprzyjającej rozmowie pomaga budować zaufanie, wzajemny szacunek i wspiera głębsze zaangażowanie w treść programu.

Stworzenie przyjaznego środowiska oznacza zapewnienie wszystkim uczestnikom poczucia bezpieczeństwa, bycia dostrzeganym i docenianym nie tylko poprzez przyjazne nastawienie, ale także poprzez celowe kształtowanie programu tak, by odzwierciedlał tożsamość i potrzeby lokalnej społeczności

• Zapewnienie transportu lub organizowanie sesji w łatwo dostępnych, znanych miejscach, by wyeliminować bariery związane z mobilnością i podróżą.
• Elastyczny harmonogram: oferowanie sesji w godzinach dostosowanych do harmonogramu uczestników może zwiększyć frekwencję.
• Nieustanne zachęty: utrzymywanie kontaktu z uczestnikami między sesjami (np. poprzez rozmowy telefoniczne lub krótkie wiadomości) pomaga wzmocnić zaangażowanie i poczucie przynależności.
• Świętowanie postępów: docenianie wkładu i osiągnięć, nawet tych najmniejszych, podnosi morale i zwiększa motywację do dalszego udziału.
• Chwile na integrację: w trakcie każdej sesji warto przewidzieć czas na integrację uczestników, np. poprzez muzykę, gry, zajęcia teatralne, wycieczki na świeże powietrze i podobne atrakcje.
• Działania międzypokoleniowe: interakcje między osobami w różnym wieku pomagają budować wzajemne zrozumienie, przełamywać stereotypy i tworzyć nowe więzi społeczne. Działania takie jak opowiadanie historii, projekty artystyczne czy warsztaty technologiczne sprzyjają nauce, dzieleniu się doświadczeniami i wzmacnianiu poczucia wspólnoty.